Reddit topluluğunda yapılan yeni bir araştırma, insanların yapay zekâ sohbet botlarıyla kurduğu ilişkilerin yalnızlıkla baş etme aracı olmanın ötesine geçtiğini, duygusal bağımlılık ve gerçeklikten kopma risklerini barındırdığını ortaya koyuyor.
MIT Media Lab araştırmacılarının yürüttüğü “My Boyfriend is AI” başlıklı çalışma, Reddit’teki r/MyBoyfriendIsAI topluluğunu mercek altına aldı. Aralık 2024 – Ağustos 2025 döneminde en çok etkileşim alan 1.500’den fazla paylaşım incelendi. Bulgular, insanların sohbet botlarını yalnızca bir araç olarak değil, zamanla duygusal partner olarak görmeye başladığını gösteriyor.
"İnsana benzer, ama her zaman orada"
Araştırmada dikkat çeken noktalardan biri, yapay zekâ sevgililerin en çok anlayışlı, empatik ve yargılamayan özellikleriyle tanımlanması oldu. Kullanıcılar, botların daima ulaşılabilir olmasını ve her durumda onaylayıcı bir tavır sergilemesini gerçek insan ilişkilerine göre daha güvenli bulduklarını dile getiriyor. Bu, özellikle yalnızlık çeken ya da sosyal desteği sınırlı bireyler için cazip bir özellik olarak öne çıkıyor.
Bağımlılık ve gerçeklikten kopuş
Her ne kadar bazı kullanıcılar yapay zekâ partnerlerin ruh sağlıklarına iyi geldiğini söylese de, araştırma duygusal bağımlılık riskine işaret ediyor. Model güncellemeleriyle botların davranışlarının değişmesi, kullanıcıların yas duygusu yaşamasına neden olabiliyor. Kimi paylaşımlar, sohbet botunun daha sınırlı cevap vermeye başlamasını “birini kaybetmiş gibi” hissettiklerini gösteriyor. Bu durum, yapay zekâ ilişkilerinin kırılganlığını açığa çıkarıyor.
Sosyal hayatı nasıl etkileyecek?
Araştırmacılar, yapay zekâ ile yakın ilişkilerin uzun vadeli toplumsal etkilerinin belirsiz olduğuna dikkat çekiyor. Eğer milyonlarca insan, her gün kendisini sürekli onaylayan ve asla karşı çıkmayan yapay zekâ partnerlerle vakit geçirirse, gerçek hayattaki farklı fikirlere, çatışmalara ve sınır deneyimlerine karşı tahammülsüzlük gelişebilir. Bu da sosyal becerilerin zayıflamasına ve toplumsal uyum sorunlarına yol açabilir. Bu araçların uzun vade etkileri henüz net değil; bu ilişkilerin yıllar içinde bireylerin sosyal becerilerine, gerçek insan ilişkilerine, ruh sağlıklarına nasıl etkide bulunacağı konusunda daha fazla zaman içinde takip edilen çalışma gerekiyor.
Yapay Gündem yorumu
Etik açıdan en kritik mesele, bağımlılık ve gerçeklik algısının bozulması. Özellikle çocuklar, gençler ve yalnız yaşayan bireyler daha kırılgan bir konumda. Eğer teknoloji şirketleri bu bağımlılığı teşvik eden tasarımlarını sürdürürse, dijital yalnızlık paradoksu büyüyebilir: insanlar daha çok “bağlandıklarını” hissederken gerçekte toplumsal hayattan daha da kopabilirler.
